Wat bepaald je natuurlijke haarkleur?

Donker haar komt vaker voor
Grofweg wordt haarkleur onderverdeeld in donker en licht. Donker haar is het meest overheersend; wereldwijd komt bruin haar dan ook het meeste voor - in allerlei kleurschakeringen. Lichtere tinten zoals blond en rood zijn zeldzamer.

Twee pigmenttypes bepalen de kleur
Onze haarkleur wordt veroorzaakt door melanine.Dat is het pigment dat ons haar kleur geeft. Deze kleurstof bevindt zich in het haarzakje, dus op de plaats waar het haar in de hoofdhuid ontstaat. Er zijn twee pigmenttypes: het zwarte/bruine eumelanine en het lichte feomelanine oftewel het rood/geel pigment.Je kunt van zwart tot lichtblond haar hebben. De hoeveelheid pigment en de verhouding van de één ten opzichte van de ander, maakt welke kleurvariant je hebt. Hoe méér eumelanine, hoe donkerder het haar. Rood haar bevat weinig eumelanine en meer rood/geel pigment. Hoe minder van beide pigmenttypes, hoe lichter en dus blonder het haar.

Maar het DNA bepaalt het pigment
Hoeveel pigment je hebt en hoe de verhouding tussen het eumelanine en feomelanine is, wordt echter bepaald door het DNAdat je meekrijgt via je ouders. Elk gen is opgebouwd uit twee delen, allelen genaamd. Je krijgt er één van moeders en één vaders kant. Die kunnen gelijk of verschillend zijn. Het donkere allel is hierbij dominant, het rood/gele recessief. Voor blond haar moet je dus vrijwel geen bruine allelen in je DNA hebben.

Twee donkerharige ouders en toch een blond kind
De wetenschappers weten nog niet in detail hoe de genen werken.Duidelijk is wel dat er in elk gen veel DNA-volgordes mogelijk zijn. Daarom hebben kinderen vrijwel nooit exact dezelfde haarkleur als hun ouders. En daarom kunnen twee donkerharige ouders een lichtharige baby krijgen. Welke allelen iemand ontvangt, is namelijk volstrekt willekeurig. Ouders met bruin haar kunnen toevallig beiden hun recessieve blonde allelen hebben doorgeven waardoor ze een kind krijgen met blond haar.

Haarkleur kan ook veranderen
Blonde baby's hoeven geen blonde volwassenen te worden. Genen kunnen bij wijze van spreken door de natuur aan- en uitgezet worden. Zo kan de kleur van ons haar en onze ogendonkerder worden in de loop der jaren. Ook verandert de kleur van ons haar als we ouder worden, het natuurlijke grijswordingsproces. Ons haar wordt grijs of wit omdat het pigment geleidelijk afneemt. In de haarwortel wordt minder melanine geproduceerd, nieuwe haren groeien dan aan zonder kleur. Of dit vroeg of op latere leeftijd gebeurt, is ook genetisch bepaald en niet te sturen.

(met dank aan kapperssite)